Afb.2 De sigarenmakerij op de eerste verdieping van de fabriek omstreeks 1910. De eigen fanfare van Goulmy en Baar,in1894 opgericht(10),droeg da...
Afb.2 De sigarenmakerij op de eerste verdieping van de fabriek omstreeks 1910.
De eigen fanfare van Goulmy en Baar,in1894 opgericht(10),droeg daartoe het nodige bij.De arbeiders van deze fabriek waren voorlopers ten tijde van de opkomst van de arbeidersbeweging in Den Bosch(11).Kort na de uitbreiding van de fabriek trad er een recessie op in de sigarenindustrie,die na een korte opbloei in en na de Eerste Wereldoorlog uiteindelijk geleid heeft tot de verkoop van de fabrieksgebouwen in 1929 aan de Tilburgse Firma Willem II (12).Kort voor 1936 is het bedrijf naar het pand Westwal nr.1 verhuisd(13). In 1951 is de firma opgeheven(14).Tijdens de tweede wereldoorlog dienden de kelders als schuilplaats.Het gebouw liep in de oorlog enige schade op die in 1946 is hersteld.Sinds 1948 zijn de gebouwen niet meer als fabriek in gebruik.
Bouwkundige waarde.
A.Het Hoofdgebouw.Het oudste gedeelte werd in 1897 ontworpen door de architectP.Th.Stornebrink(15) (afb.4).Het nagenoeg rechthoekige bakstenen gebouw (26,17x38,50 m uitwendige afmetingen)telt drie verdiepingen en een kleine kelder.Aan de westzijde staat in de hoek een achtzijdige traptoren buiten tegen het gebouw.Deze excentrische gelegen trap was naast de kleine lift de enige verticale verbinding in het pand.Aan deze zijde bevonden zich kantoren en de was en kleedruimten.Al deze ruimten zijn thans nog intact.Het middengedeelte van de westgevel springt 1.80m voor de gevel uit.Links naast deze risaliet was de hoofdingang,die bij de uitbreiding in 1908 naar het nieuwe gedeelte is verplaatst.Op de begane grond waren de magazijnen en de vochterij gevestigd.Deze ruimten waren lager en donkerder dan de beide verdiepingen,waar veel mensen moesten werken.Op de eerste verdieping was de sigarenmakerij,die veel licht ontving door de grote hoge ramen(afb.2,3).