Onthulling monument Industrieel Brabant.Ik vermoed dat hier ook de initiatiefnemers tot oprichting van dit monument op deze foto staan.Op de voorgrond rechts Commissaris Baron Van Voorst tot Voorst. ...

Onthulling monument Industrieel Brabant.
Ik vermoed dat hier ook de initiatiefnemers tot oprichting van dit monument op deze foto staan.Op de voorgrond rechts Commissaris Baron Van Voorst tot Voorst. midden foto Eugène Goulmy voorzitter comité Industrieel Noorbrabant.Man met baard voor boom is de ontwerper Huub Luns. Noordbrabantsch Dagblad Dinsdag 29 maart 1921 Archiefnummer 2985
ONTHULLING MONUMENT COMMISSARIS DER KONINGIN.
Maandagmiddag omstreeks kwart over twee vulde zich de fraaie Statenzaal op het gouvernementsgebouw alhier met eene groote schare genoodigden om tegenwoordig te zijn bij de onthulling van het monument door industrieel Noordbrabant den Commissaris der Koningin aangeboden bij zijn 25-jarig ambtsjubileum.

Talrijk waren zij die aan de uitnoodiging hadden gevolg gegeven:naast leden van Gedeputeerde en Provinciale Staten, waren aanwezig Kamerleden,hoogere burgelijke en militaire autoriteiten uit de provincie, rechterlijke autoriteiten,het college van BenW dezer stad en mede een groot getal degenen die tot de oprichting en totstandkoming van dit monument hadden bijgedrage.

Om half drie begaf het gezelschap zich naar het voorplein waar reeds het Kon.Muziekkorps der Kon.Sigarenfabrieken der heeren Eug.Goulmy en Baar stond opgesteld, en plaatste zich ter zijde van het monument.

De heeren Eug.Goulmy en C.Teulings, resp.voorzitter en secretaris van het huildigingscomité begaven zich naar 't paleis om Z.Ex.den Commissaris uit te noodigen, nadat aan de dames bloemen geoffreerd waren. Zoodra Z.Exc.de Commissaris der Koningin, vergezeld van zijn echtgenoote, zijn zoon en verloofde, zijne dochter en mevr.de wed.Smits-van Oijen, op het bordes verscheen, hief het Kon.Muziekkorps, het Wilhelmus aan, door de aanwezigen met ontdekt hoofd aanhoord.

REDE VAN DEN HEER EUG.GOULMY.
Dan-trad de heer Eug.Goulmy vooruit en sprak de volgende rede:
Excellentie, Mevrouw de Baronesse, Jonkvrouwe en Jonkheer, Burgemeester, Dames en Heeren.
Slechts nog eenige oogenblikken resten ons, en onze oude Hertogstad zal een monument rijker zijn.
Sinds Uw jubileum Excellentie, in September 1919 en heden ligt een groote spanne tijds.

Wij hadden gaarne anders gewild, doch de ongunstige tijdsomstandigheden beletten den kunstenaars aan de hen vereerende opdracht eerder uitvoering te geven.
Zonder schroom mogen wij hier spreken van kunstenaars, omdat groote mannen zooals de Palise en Luns alom in den lande bekend alsmede de talentvolle beeldhouwer Goossens, de maker der vrouwenfiguren, hunne idealen hierin wilden leggen.Ook noem ik nog gaarne de Firma Gloudemans, die het overige gedeelte van dit monument zoo keurig voltooide.
Excellentie,de Industrieelen van Noord-Brabant achten zich gelukkig hun wensch heden vervuld te zien. Zij boden U dit monument louter en alleen aan uit groote sympatie voor Uw energisch streven Uw taak als Gouverneur dezer Provincie zoo nobel mogelijk op te vatten.

Nobel zeg ik, omdat deze beide woordjes Noblesse Oblige in alle Uwe daden tot uiting kwamen. Moge bij het aanschouwen van dit monument, te Uwer nagedachtenis, tot in het verre nageslacht bekend worden hoe Noord-Brabant's Industrieelen U eerden als hun Christelijken, talentvollen nobelen , grooten Gouverneur.
Excellentie, wil dan dit monument aanvaarden als warme hulde van Noord-Brabant's industrieelen en met de bede tot God, dat hij U nog tal van jaren moge sparen voor Uwe hooggeachte Familie, zoomede voor Noord-Brabant's ingezetenen.

DE ONTHULLING
Door den heer Eug.Goulmy werd dan het doek verwijderd welke het monument tot nog toe voor de oogen van het publiek verborgen hield terwijl het Kon.Muziekkorps Nun danket allen Gott uitvoerde.

De commissaris der Koningin beantwoordde deze rede:
REDE VAN DEN COMMISSARIS DER KONINGIN.
Mijnheer de Voorzitter van het Comité der Industrieelen, Mijne Heeren.

De plechtigheid, welke hier heden voltrokken wordt, is een gevolg van de viering van mijn zilveren ambtsfeest.
Op dien voor mij zoo gedenkwaardigen 1sten September kwaamt gij, Mijnheer Goulmy, mij mededeelen,dat er zich een comité had gevormd van industrieelen met de bedoeling om door de stichting van een monument eene blijvende herinnering daar te stellen aan de 25 jaren, gedurende welke ik onder zeldzaam gelukkige omstandigheden mijne betrekking had mogen vervullen.

Die omstandigheden waren wel bijzonder gelukkig:handel, landbouw, industrie hadden eene ongekende vlucht genomen; Noordbrabant was met reuzenschreden vooruitgegaan.
Van de zijde van het Provinciaal Bestuur is in die jaren veel gedaan om de Provincie tot ontwikkeling te brengen en te verheffen.

Den lof, dien uw comité mij deswege toezwaait, mag ik echter, slechts voor een zeer miniem gedeelte aanvaarden.Wat zou ik hebben kunnen tot stand brengen zonder de hartelijke medewerking van Ged.Staten?.En wat zou er van alle schoone plannen zijn terecht gekomen, wanneer de Provinciale Staten niet steeds geloond-hadden, bereid te zijn te willen doen wat kan strekken tot bevordering van de welvaart van het gewest. De Staten hebben hunne bestuurstaak steeds volkomen zakelijk vervuld:zonder aanzien des persoons hebben zij steeds getracht te bereiken,wat goed en wenschelijk voorkwam en bereikbaar scheen met de financieele middelen,waarover de provincie kon beschikken.Zoo kwam de verlegging van de Maaspond tot stand; zoo kregen we het Wilhelminakanaal; zoo werd Noord-Brabant geëlectrificeerd; zoo werd de bouw van honderden kilometers kunstweg mogelijk; zoo werden talrijke, ik zou haast zeggen tallooze inrichtingen in het leven geroepen, waar hoger of middelbaar handelsonderwijs, middelbaar of lager land of tuinbouwonderwijs wordt gegeven, of waar kunst, techniek of ambacht onderwijzen wordt.

Naast alles, wat tot stand kwam staan voor de naaste toekomst grootsche plannen tot watervrijmaking van geheel Noord-Brabant op ons programma en daarnaast die tot den bouw van een groot provinciaal net van locaalspoorwegen. Maar van dit alles komt niet aan mij de eere.Neen, Mijne Heeren, ik heb aan alles-meegewerkt, maar het waren in de eerste plaats de Gedeputeerden en vooral de Staten in hunne vroegere en latere samenstelling, die zooveel hebben weten te bereiken.Aan mannen als jhr.mr.Bosch-van Drakestein, aan een jhr.Van der Does de Willebois,aan een mr.Jacob van den Biesen, een Bressers, een mr.Anton Smits van Oyen-om van de thans in functie zijnde heeren niet te spreken- is |Noordbrabant grooten dank verschuldigd.Wat van de zijde van het Provinciaal Bestuur werd gedaan droeg honderdvoudige vruchten.De bekwaamheid en de energie van velen deden de nijverheid een ongekende vlucht nemen en Noordbrabant tot welvaart komen.De staten hebben de industrie steeds krachtig gesteund.

Dit monument,Mijne Heeren,is voor mij het kostbaar bewijs,dat de industrie de gestie van de Staten begrijpt,die waardeert en er volkomen mede accoord gaat.

Mijnheer Goulmy! De Noordbrabantsche industrie heeft op het voorplein van het Goevernementshotel dit monument opgericht.Dit gedenkteeken op deze plaats bewijst de innige verstandhouding tusschen het Povinciaal Bestuur en de Industrie!
Aanvaard van mij de verzekering, dat ik het op hoogen prijs stel, dat de Noordbrabantsche |Nijveren ter herinnering aan mijn zilveren ambtsfeest hier, voor het Gouvernementshotel, dit monument hebben doen plaatsen.Tot in lengte van dagen zal het hem wiens ambtswoning hier gevestigd is, er aan herinneren, dat eene bloeiende industrie in hooge mate de welvaart der Provincie bevordert en dat een Provinciaal Bestuur, dat naar de mate zijner krachten de nijverheid steunt, daarmede handelt in het waarachtig belang van Noordbrabant.Ik verklaar hier plechtig, dat die gedachte, voor zoover mij betreft, in het Gouvernementsgebouw steeds levendig zal blijven.Laat mij besluiten met den hartgrondigen wensch, dat de malaise, waarmede handel en nijverheid op het oogenblik te worstelen hebben, welhaast tot het verleden moge behooren en de industrie spoedig hare vooraanstaande plaats moge hernemen in de bevordering van den bloei en den vooruitgang van onze schoone Provincie.

Ook zijn woord werd door dankbaar applaus gevolgd.
Vervolgens werd het monument bezichtigd.
Terwijl het Kon.Muziekkorps eenige nummers ten beste gaf,werd door den heer Huib Luns aan Z.Excl.den Commissaris der Koningin eene verklaring gegeven der symbolische beteekenis van het monument.

HET MONUMENT.
De onderbouw uit Beiersch graniet draagt in het midden een groot blok, waarin aan de voorzijde het medaillon, gemodelleerd door den heer Huib Luns en uitgevoerd in brons is aangebracht.Op de bovenzijde van dit blok ligt een lauwerkrans van waaruit over de vier hoeken laurierslingers afdalen.Het geheel is bekroond met een bijenkorf.Dit middenstuk wordt geflankeerd door twee zittende vrouwenfiguren.Aan de rechterzijde wordt de gedachte uitgebeeld, daar zij is de leiding in de industrie, aan de andere zijde de daad welke de arbeid, de uitvoering is.Deze figuren evenals het middenstuk zijn uitgevoerd in Franschen steen (Euville marbrier).Aan de achterzijde is eene bronzen plaque aangebracht waarop de namen van 't comité vermeld staan nl:
Eug.Goulmy,voorzitter,Conr.Teulings,secr.,J.Asselbergs Bergen op Zoom.A.v.Oerle Boxtel.J.Smits en Ch.Stulemeijer Breda.C.Bressers Dongen.J.W.I.v.d.Putt Eindhoven.A.W.v.Tiel en P.de Wit Helmond.H.Crasso en I.deGruijter Den Bosch.H.Hartog,Fr.Jurgens en N Zwanenberg Oss,I v.Loon Steenbergen.Lambert de Beer,H.Blomjous en J.E.Mutsaers Tilburg.E.Klijberg en A.H.v.Schijndel Waalwijk.
Zoowel de ontwerper, de heer Huib Luns, dir.der Kon.School voor K.T.enA alhier, als de heer A.Palisé, die het ontwerp op de helft der ware grootte modelleerde en de heer J.Goosens die de vrouwenfiguren in steen uitvoerde, hebben kranig werk geleverd.Ook den heer Glaudemans die het steenhouwwerk verzorgde komt een woord van lof toe.Na de bezichtiging van het monument speelde het Kon.Muziekkorps nog het Wien Neerlandsch Bloed, en met de uitvoering van een marsch werd de plechtigheid geeindigd.Het Kon. Muziekkorps maakte daarna nog eene muzikale wandeling door de stad.Een groote menigte verdrong zich tijdens de onthullingsplechtigheid voor het plein van het paleis en na afloop kwamen den ganschen middag talrijke wandelaars 't monument bezichtigen.